อะไรคือเส้นหลังขา?
หลังต้นขาของเราจะมีกล้ามเนื้อและเอ็นที่ชื่อว่า แฮมสตริง (hamstring) หน้าที่หลัก คือ ช่วยงอข้อเข่าของเรา
ปวดตึงเส้นหลังขา มีอาการอย่างไร
- ปวดหลังต้นขา ร้าวขึ้นไปที่ก้นย้อย หรือลงมาหลังเข่า
- เดินกะเผลก เพื่อเลี่ยงการลงน้ำหนักของขาข้างที่ปวด
- ลุกจากเก้าอี้ลำบาก หลังจากนั่งนาน ๆ
- บางรายมีอาการปวดเยอะตอนกลางคืน
ปัจจัยเสี่ยงอาการปวดตึงเส้นหลังขา
- การบาดเจ็บของกล้ามเนื้อจากการเล่นกีฬา
- การนั่งเก้าอี้ที่สูงมากไปเมื่อเทียบกับรูปร่างของผู้ป่วย จนเกิดการกดทับกล้ามเนื้อจากขอบหน้าของเก้าอี้
มีโรคอย่างอื่นหรือไม่ ที่ทำให้ปวดคล้ายกันกับปวดตึงเส้นหลังขา
ถึงแม้ว่าอาการปวดจากกล้ามเนื้อและเอ็นกล้ามเนื้อมัดนี้ จะเจอบ่อย แต่แพทย์จะต้องตรวจอย่างละเอียดเพื่อเช็คว่า ปวดต้นขาด้านหลังจากเหตุอื่นด้วยหรือไม่ เช่น
- กระดูกสันหลังและหมอนรองกระดูกสันหลังทับเส้นประสาท
- อาการปวดภายหลังการผ่าตัดกระดูกไขสันหลัง (post laminectomy)
- อาการปวดกล้ามเนื้อพังผืดของสะโพกหรือน่อง ที่ร้าวมาหลังต้นขาได้
วิธีการรักษาปวดตึงเส้นหลังขา
- แก้ที่ปัจจัยเสี่ยง เช่น
- ก่อนเล่นกีฬาต้องวอร์มอัพ (warm up) และคูลดาวน์ (Cool down) หลังเล่นกีฬาเสร็จเสมอ
- หลีกเลี่ยงการนั่งเก้าอี้ที่สูงมากเมื่อเทียบกับรูปร่าง เพื่อไม่ให้ขอบหน้าของเก้าอี้กดทับกล้ามเนื้อแฮมสตริงมากเกินไป
2. ยืดกล้ามเนื้อแฮมสตริง
ทำได้ทั้งท่ายืนและท่านั่ง เริ่มจากเหยียดขาสองข้างตรงและชิดกัน ค่อย ๆ โน้มตัวไปข้างหน้า พร้อมกับใช้มือลูบไปตามหน้าแข้ง จนรู้สึกตึงที่หลังต้นขาในระดับทนได้ ค้างไว้นับ 1-10 แล้วผ่อนคลายกล้ามเนื้อ ทำซ้ำ 10 ครั้ง หากมีปัญหาหมอนรองกระดูกสันหลังให้หหลีกเลี่ยงท่านี้
3. การใช้เข็มสะกิดคลายกล้ามเนื้อหรือฝังเข็มตะวันตก (อ่านบทความ เรื่อง ฝังเข็มตะวันตก คลิกที่นี่)
เป็นวิธีการที่ปลอดภัย ใช้เวลารักษาไม่นาน และเห็นผลการรักษาเร็ว
4. การใช้เครื่องมือทางกายภาพบำบัดลดปวด
บทความโดย
นายแพทย์ชำนาญการพิเศษ ด้านเวชกรรม สาขาเวชศาสตร์ฟื้นฟู โรงพยาบาลพะเยา